Allah, Peygamberinin yanılmasına neden izin vermiştir?
Bir insan olması sebebiyle Hz. Muhammed’in (sav) de yanıldığı durumlar olmuştur. Yanıldığı durumların varlığı, onun peygamber olduğu gerçeğine eleştiri mahiyetinde değil destekleyici mahiyettedir. Çünkü kendisi kıyamete kadar yaşayacak olan insanlara lider ve rol modeldir. Hiç yanılmayan veya yanıldıktan sonra kibirli bir şekilde hatasını kabul etmeyen bir insanın, kıyamete kadar gelmiş ve gelecek olan insanlara örneklik teşkil etmesi düşünülemez. Oysaki Hz. Muhammed yanıldığı zaman yanılgısını ifade etmekten ve düzeltmekten geri durmamıştır. Hz. Muhammed’in bireysel yanılgılarına karşı tutumu, insanoğluna yanlış yaptığı zaman nasıl davranması gerektiğini en iyi şekilde öğretmek içindir.
Allah, Peygamberini uyarmış mıdır?
Hz. Muhammed’in (sav) yanıldığı durumlarda Allah, vahiy aracılığı ile Hz. Muhammed’in bireysel ya da istişare sonucu aldığı kararların doğrusunu açıklamıştır. Bu durumlardan biri Bedir Savaşı sonucunda esir alınan Mekkeli İslam düşmanları ile ilgilidir.
Bedir savaşı, Müslümanların Mekkeli İslam düşmanları ile ilk yaptığı savaştır. Bu savaşın ehemmiyeti İslam düşmanlarının galip gelmesi halinde İslam dininin tarihten silineceği gerçeğidir. Mekkeli İslam düşmanlarının sayıca çokluğuna rağmen Müslümanların kazandığı savaş sonucunda 70 kadar düşman esir edilmiştir. Hz. Muhammed’in Müslümanlarla yaptığı istişare sonucu ele geçirilen düşmanları öldürmeme kararı alınmıştır.[1] Ancak Allah bu kararın yanlış olduğunu şu şekilde belirtmiştir: “O yerde gerekli temizliği yapıp hâkimiyetini kuruncaya kadar bir peygamberin esirlerinin olması uygun değildir. Siz geçici dünya varlığını istiyorsunuz, oysa Allah âhireti istiyor; Allah izzet ve hikmet sahibidir.”[2]
Bir diğer örnek olay ise Hz. Muhammed’e (sav) Ashab-ı Kehf suresi hakkında soru sorulunca kendisinin “Allah izin verirse” demeden “Yarın size cevap vereceğim” demesidir. Bu olaydan sonra 15 gün Hz. Muhammed’e vahiy gelmemiş ve Hz. Muhammed sessizlikle uyarılmıştır. Vahiy geldiğinde ise Allah, Hz. Muhammed’e şöyle demekteydi: “Allah izin verirse” demeden hiçbir şey için, “Şu işi yarın yapacağım” deme! Unuttuğun takdirde rabbini an ve “Umarım rabbim bana, doğruya bundan daha yakın yolu gösterir” de.”[3]
Hz. Muhammed (SAV), dinin esasları hakkında yanılmamıştır
Son olarak şu da vurgulanmalıdır ki Hz. Muhammed’in (sav) yanıldığı hususlar İslam dininin temelini teşkil eden iman ve İslam’ın şartları veya pratiği ile ilgili hususlar değildir. Yanıldığı hususlar bireysel olarak kendi hayatında karşılaştığı gündelik olaylardır. Bu tip ufak sürçmeler, aynı zamanda takipçileri tarafından onun ilahlaştırılmasına da engel olmuş, onun hayatına şahit olanlar onu Allah’ın hem peygamberi hem de en sevgili kulu olarak kabul etmişlerdir.
Özet:
1. İslam peygamberi Hz. Muhammed’in gündelik bazı kararlarında yanıldığı durumlar olmuştur.
2. Bu yanılmalar, takipçisi olan insanlara “yanılma halinde nasıl bir tutum izleyeceklerini” öğretip her anlamda model olmak için yaşatılmıştır.
3. Bu küçük yanılmalar karşısında Allah peygamberini uyarmış, böylece tüm insanlara da dersler vermiş, Hz. Muhammed (SAV) de bu uyarıları dikkate alarak mükemmel bir örnek ortaya koymuştur.
4. Bu yanılmalar, aynı zamanda Müslümanların zihinlerinde Hz. Muhammed’i bir ilah gibi değil bir elçi olarak kabul etmelerini de pekiştirmiştir.